Thư từ, bài viết gửi về địa chỉ Email: Vandanviet@gmail.com - Vudinhninhqn@gmail.com
RSS
Home Home » Lý luận phê bình » Hoàng Giao bình thơ

Hoàng Giao bình thơ

Thứ Sáu, 2 tháng 1, 2015
Hoàng Giao bình các bài thơ:
                                    1. “Hoa Đất” của Nguyên Xuân/  
                                    2. “Nhớ Pleiku” của Về Miền Trung / 
                                    3. "Trái tim tôi” của Tố Uyên/  
 
Thông tin cá nhân: (VanDanVietNet)   
Tác giả Hoàng Giao    
Tên thật Hoàng Thị Giao    
Năm sinh: 1960  
Quê quán: Bắc Giang  
Cư ngụ: Phú Nhuận, TPHCM    
Nghề nghiệp: Nhân viên văn thư BV Chấn Thương chỉnh hình, Q5, TPHCM  
ĐT: 01267477622  
Email: hoangthig6@gmail.com  
_____  
 
* 
1. Đọc bài thơ “HOA ĐẤT” của Nguyên Xuân  
 Hoàng Giao   

HOA ĐẤT 
Dẫu biết đời hoa nở lại tàn
Hương tình lắng đọng giữa trần gian
Hòa mây tỏa nhị dâng đài kết
Vẫy gió nhìn sao thả mộng tràn
Búp trải hồn son trời lộng lẫy 
Xuân lồng vẻ ngọc nắng miên man 
Trao dòng sữa quý yêu nguồn mạch 
Đất trổ mùa say trỗi nhịp đàn. 
                                                5/6/2013  
                                                Nguyên Xuân  

LỜI BÌNH CỦA HOÀNG GIAO 
    Tác giả Nguyên Xuân làm thơ nhiều tâm trạng. Các chủ đề bao gồm mọi mặt vấn đề cuộc sống: biển đảo, người lính, người phụ nữ, nhân tình thế thái, thân phận, quê hương, đất nước. 
    Thơ Nguyên Xuân có một hơi thở khát khao sự sống, tràn đầy sức lực. Như dòng máu nóng chảy dồi dào trong cơ thể. 
    Hoa Đất là một trong những bài thơ hay của tác giả Nguyên Xuân. 
    Hoa Đất là một cái tựa đề ấn tượng khơi sâu tâm thức. Hoa là hoa trái, là hương thơm cuộc đời, là cái đẹp cuộc sống. Đất là nơi mầm sống sinh sôi nảy nở, đất là nguồn cội, đất là mạch suối nguồn, đất cũng là đất nước thân yêu. Hoa Đất là hoa của đất, hoa mang ý nghĩa vạn năng của đất. 
    Lấy cái nhan đề Hoa Đất là một sự chọn lọc độc đáo của tác giả. 
    Viết bài thơ này có lẽ tác giả cũng muốn nói đến những bông hoa là các anh hùng liệt sĩ đã công hiến cho Tổ quốc đem đến cuộc sống ngày nay cho chúng ta. 
    Hai câu ĐỀ mượn đời hoa để giới thiệu chủ đề nhân tình thế thái và cũng như sự hy sinh lớn lao của con người trong chiến tranh: 
          “Dẫu biết đời hoa nở lại tàn
          Hương tình lắng đọng giữa trần gian” 
    Ở câu 1, bằng phương pháp khẳng định “dẫu biết” mà thoạt nhiên cữ ngỡ là một câu hỏi tu từ đã nêu bật được thân phận của hoa theo nghĩa đen “nở lại tàn”, theo nghĩa bóng là cuộc sống của con người luôn có thăng và cũng có trầm, như “sông có khúc người có lúc” vậy. Thành công, thất bại, lên voi xuống ngựa là chuyện của đời.
    Ở câu 2, dẫu biết cuộc đời mưa nắng thất thường thì giữa trần gian, những “hương tình” vẫn “lắng đọng” không bao giờ lạt phai. 
    Nhưng cũng có một ý nghĩa nữa như: mượn hình ảnh “nở lại tàn” và “hương tình lắng đọng” để nói về giá trị của những anh hùng liệt sĩ hi sinh cho dân tộc luôn sống mãi với thời gian: 
    Ở hai câu đề này cách mở đề khá hấp dẫn, làm nổi bật được chủ đề bài thơ. 
    Không chỉ nêu bật được thân phận của hoa mà còn là quy luật tự nhiên “hoa nở lại tàn”, "sinh ra từ đất rồi lại trở về với đất" 
    Tác giả muốn nói về quy luật của tạo hóa, sinh nở và lụi tàn là tất yếu, con người cũng biết rõ điều đó. Cũng như đời hoa, con người rồi sẽ xa rời cõi thế, đời người chỉ sống một lần. 
    Đọc hai câu đề này tôi lại liên tưởng đến hai câu thơ trong Tiếng Hát Con Tàu của nhà thơ Chế Lan Viên: 
          “Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở
          Khi ta đi, đất đã hóa tâm hồn» 
    “Hương tình” chính là mạch suối nguồn của đất. Mà đời hoa là mỗi thực thể con người đang sống giữa đất. Cho nên hoa và đất luôn cần có nhau. Nhờ đất mà hoa muôn màu rực rỡ. Đất cũng là đất nước, hoa chính là con người, vạn vật xanh tươi. Đất và nước là nguồn dinh dưỡng cho cây lớn lên đơm hoa kết trái. Nhưng cũng có khi đất trở nên khô cằn vì nắng cháy cho nên hoa phải lụi tàn. Nắng cháy lụi tàn theo tôi có thể là những khó khăn, những thất bại, sự nản chí của con người…là những hy sinh mất mát tàn phá thương đau do chiến tranh. Nhưng may thay không phải vì vậy mà con người ngừng khát khao sự sống, may thay còn có đất mang trong mình sức lực tiềm tàng của nó: mạch suối ngầm luôn chảy trong lòng đất chỉ chờ có dịp là trào sôi. Đó chính là “hương tình” “lắng đọng”.
    Hình ảnh đất nước đã từng thể hiện rõ nét trong thơ Tố Hữu, Nguyễn Khoa Điềm, Xuân Diệu, Nguyễn Đình Thi...và nhiều nhà thơ khác. 
    Không có đất thì không có hoa và không có gì cả… 
    Để minh chứng số phận của HOA ra sao tác giả viết tiếp hai câu THỰC nói về sự tỏa hương hy sinh dâng hết mình của hoa cho đời với mục đích cuối cùng là đơm hoa kết trái, thỏa niềm mong đợi khát khao, hai câu này diễn tả bằng chi tiết tả thực: 
          “Hòa mây tỏa nhị dâng đài kết
          Vẫy gió nhìn sao thả mộng tràn” 
    Hoa đã hy sinh hết mình, lãng quên mình để tỏa hương sắc cho nhân gian “Hòa mây tỏa nhị dâng đài kết”. Cũng như con người trước những thăng trầm lên voi xuống ngựa vẫn luôn gồng mình sống đẹp, mang hết tâm lực phục vụ cho đời. Đời hoa vẫn tràn lộng gió, vẫn lấp lánh những vì sao và không một phút giây ngừng khát vọng“Vẫy gió nhìn sao thả mộng tràn”. Đó chính là phương pháp mượn vạn vật để nhân cách hóa con người. Ở đây tác giả dùng hình ảnh tượng hình và phương pháp so sánh ví von để diễn tả ý thơ. 
    Từ ngàn đời nay HOA là biết bao tấm gương quên mình vì nước, hy sinh cả cuộc đời cho dân tộc, những anh hùng liệt sĩ đã ghi danh trong sử sách, mà người cách mạng vĩ đại nhất trong đó chính là Bác Hồ Chí Minh của chúng ta, của dân tộc Việt Nam. Cả một đời sắt son hiến dâng thân mình cho hạnh phúc của đất nước bằng một tâm hồn lộng gió và quên mình hết thảy. Hình ảnh của những con người đó luôn luôn làm tan chảy trái tim ta và đã trở thành máu thịt.
    Ở câu 3 và 4 này phương pháp đối là sự kết hợp hài hòa lối đối tương phản ý nghĩa giữa các sự vật: 
    “Hòa mây”/ “vẫy gió”- Một bên là hòa mình vào không gian trời đất/ Một bên là vẫy gọi đồng minh thổi vào luồng không khí mới (hình ảnh ẩn dụ “mây” “gió”) 
    “Tỏa nhị”/ “nhìn sao”- Một bên là tỏa hương sắc tinh hoa/ một bên là quan sát vũ trụ bao la (hình ảnh ẩn dụ “nhị” và “sao” 
    “Dâng đài”/ “thả mộng”- một bên là sự hy sinh dấn thân/ một bên là đắm chìm vào mộng mơ khát vọng.
    “Kết” lại/ “tràn” trề- Một bên gắn kết tạo khối, một bên mở rộng chân trời.
    Để lý giải vấn đề này, tác giả mở rộng tầm nhìn ở hai câu LUẬN:
          “Búp trải hồn son trời lộng lẫy 
          Xuân lồng vẻ ngọc nắng miên man”  
    Dù cuộc đời thế nào, con người cũng vẫn cứ lớn lên tràn trề nhựa sống, xinh đẹp, như những bông hoa giữa bão giông vẫn vươn mình đua nở bằng một tấm lòng son tạo nên «trời lộng lẫy». Để những búp hoa mùa xuân «lồng» «vẻ ngọc» trắng ngà miên man trước nắng ấm cho những màu hoa và mạch đất sống mãi thiên thu. Cũng là một phương pháp dùng sự vật để nhân cách hóa. 
    Tác giả đã kết hợp hài hòa sự sống giữa HOA và ĐẤT, giữa thiên nhiên và con người, giữa sự tỏa hương và cống hiến. 
    Ở đây tác giả dùng phương pháp ẩn dụ để diễn đạt ý thơ. 
    Ở câu 5 và 6 này phương pháp chọn lối đối đồng thuận ý: “Búp”/ “Xuân”, “trải”/ “lồng”, “hồn son”/ “vẻ ngọc”, “trời lộng lẫy/ “nắng miên man” 
    Đây cũng chính là sự kết hợp giữa vẻ đẹp tâm hồn và vẻ đẹp tinh thần, vẻ đẹp nội dung và vẻ đẹp hình thức của những sự vật đã được nhân hóa lên thành những cái gọi là HOA và ĐẤT. 
    Đọc đến đây, tôi lại liên tưởng đến những tấm gương quên mình vì nước, như những bông hoa nở rực rỡ muôn sắc tô thắm đỏ màu máu đào hy sinh trong những trận đánh khốc liệt mang lại hòa bình ngàn năm cho dân tộc Việt Nam mà nổi bật lên hai hình ảnh quật cường ai cũng biết đó là Liệt sĩ bác sĩ ĐẶNG THÙY TRÂM, liệt sĩ NGUYỄN VĂN THẠC. Và còn hàng ngàn hàng vạn tấm gương khác, những liệt sĩ vô danh đã ngã xuống về với ĐẤT. 
    HOA không đơn giản chỉ là VẺ ĐẸP mà chính là TẤM LÒNG của đất, là TINH HOA, là lời nói, việc làm, cử chỉ đẹp. ĐẤT là MẸ là QUÊ HƯƠNG, là CỘNG ĐỒNG là NƠI sinh thành và nuôi dưỡng chúng ta. Tôi cũng liên tưởng đến hai câu thơ trong trích đoạn ĐẤT NƯỚC trong Trường ca MẶT ĐƯỜNG KHÁT VỌNG của Nguyễn Khoa Điềm: 
          "Ôi Đất Nước sau bốn ngàn năm đi đâu ta cũng thấy
          Những cuộc đời đã hóa núi sống ta" 
    Tình đất, tình người, mối quan hệ của người với đất, tình cảm của con người với đất đã trở thành máu thịt. 
    Bằng hai câu KẾT tác giả nói lên ý nghĩa của hoa và đất trong đời sống: 
          “Trao dòng sữa quý yêu nguồn mạch 
          Đất trổ mùa say trỗi nhịp đàn” 
    Hoa là dòng sữa quý sinh ra từ nguồn mạch đất. Đất trổ bao mùa hoa trái cho cuộc sống sinh sôi hòa lên điệu nhạc cung đàn đắm say luôn sẵn vút dây tơ. Đất nuôi cây nuôi hoa. Đất tạo dòng sữa nuôi sức sống con người, tạo nên những bông HOA ĐẤT mang giá trị vinh quang của người và giá trị phồn vinh của đất. 
    HOA ĐẤT, nhân tình thế thái, mầm xanh giữa đời, tâm hồn vàng ngọc, tinh thần vươn dậy, thiên nhiên và người. HOA ĐẤT là trái tim của đất, là những hy sinh to lớn của con người để cải tạo đất, giữ gìn đất, bảo vệ đất, nuôi sống đất, mà ĐẤT ở đây chính là mầm sống, là con người, là Tổ Quốc, là non sông đất nước thân yêu. 
    "Người ta là hoa đất" là một câu tục ngữ nói tới giá trị cao quý của con người. "Hoa đất" là những gì đep đẽ, cao quý được kết tinh từ đất. 
    Con người được ví như hoa đất có nghĩa con người mang trong mình những giá trị đẹp đẽ, cao quý nhất của mẹ đất. Nếu hoa được coi là sự tinh túy của đất thì con người được coi là sự tinh túy của tạo hóa. Chính con người đã làm rạng ngời cho đất, đem lại sức sống và vẻ đẹp lộng lẫy cho đất.   
    Con người chính là mạch sống, nhựa sống của đất trời. Con người là một sinh vật hoàn hảo của vũ trụ. Trí tuệ và tâm hồn của con người đã tô đẹp trái đất này...
    Kết cấu của bài thơ liền mạch, hoàn toàn tự nhiên theo logic của đời HOA và đời NGƯỜI giữa ĐẤT.
    Đó chính là sự kết hợp hài hòa giữa tinh hoa cuộc sống và tình yêu nhân loại, sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên, đất nước và con người, kết hợp hài hòa giữa tiềm thức con người với sức sống thiên nhiên.
    Bài thơ có nhịp điệu dạt dào, âm thanh rộn ràng, không gian thơ thanh bình. Hình ảnh tượng hình, tượng thanh. Từ ngữ chắt lọc, bài thơ có hồn. Tác giả lấy câu chữ thả hồn vào cỏ cây hoa lá, vào đất trời vạn vật. Tứ thơ hay, ý thơ sâu và ý nghĩa. 
    Bài thơ giúp ta thêm yêu quý giá trị của con người và cảm thấy càng phải phấn đấu nhiều hơn nữa để khẳng định giá trị bản thân. 
    Bài thơ Hoa Đất thể hiện bằng thể thơ đường luật thất ngôn bát cú luật trắc vần bằng dung dị, chân chất, niêm luật chặt chẽ, bằng phương pháp đối tương phản ý và đồng thuận ý. Bằng nghệ thuật mượn hình ảnh ẩn dụ Hoa và Đất, mượn thiên nhiên để nhân cách hóa cuộc sống nhân sinh. Ngoài ra, tác giả còn dùng phương pháp dùng hình ảnh tượng hình, lối ví von so sánh để diễn đạt ý thơ. 
    Qua bài thơ HOA ĐẦT, bằng cách tạo niềm tin chấp nhận cuộc sống muôn màu với nhiều cung bậc, với cả thăng trầm, cho ta thấy giá trị to lớn của hoa và đất cũng như một giá trị tinh thần của con người giữa đất. Bài thơ ngọt ngào men say cuộc sống giữa vạn vật HOA ĐỜI mưa nắng bão giông vẫn luôn dồi dào nguồn sống mang hơi thở sinh tồn mạnh mẽ của suối nguồn từ ĐẤT. 
    Trong đó hoa là hoa đời là tình cảm là hương tình. Hoa là những cái thuộc về chân thiện mỹ (cái đẹp, điều thiện, tấm lòng chân), là hương hoa sắc màu cuộc sống, là những vinh quang và những thành công đã được đơm hoa kết trái. Hoa cũng chính là ta vẻ đẹp tâm hồn, là nghĩa cử.
    Còn đất là mầm sống, cơ nghiệp, sự an cư. Đất là nơi ta đứng, vững chãi, đất cũng là đất nước, là đất ở, đất là mạch nguồn sự sống.
    Vạn vật sinh ra từ đất. Con người ta lớn lên từ đất, khi trăm tuổi cũng trở về với đất. Đất nuôi ta lớn lên, làm chỗ đứng vững chãi dưới đôi chân ta. Đất như nguồn sống tiếp cho ta bao sức lực. Đất cho ta những cây đời và hoa trái làm nên những hạt giống gieo trồng tiếp bước những mùa sau. Chủ đề HOA ĐẤT vô cùng rộng lớn mà vòng tay, tầm nhìn, kiến thức của ta không thể bao hàm hết được.
    Cảm ơn tác giả Nguyên Xuân đã trao cây HOA ĐẤT mang vẻ đẹp muôn màu cho đời…
17/11/2014 
Hoàng Giao 

** 

2.  Đọc “NHỚ PLEIKU” của Về Miền Trung  
 Hoàng Giao    

NHỚ PLEIKU
Úp mặt vào đất
Nghe vang vọng tiếng cồng tiếng chiêng
Kiêu hùng cổ võ
Tiếng con thú ăn tên gào trong gió
Anh phải về đất em (1)
Đốt rẫy làm nương
Gia Lai có từ dạo đó
Dòng Sê San hòa máu cây cuộn đỏ
Con trĩ sao ngơ ngác gọi bầy
Anh tìm em qua Đắk Đoa, Đắk Pơ
Đêm Chư Ty nằm nghe chuyện “Cây gươm ông Tú” (2)
Ché rượu cần thơm
Dậy hương mùi cá lúi (3)
Mà bóng em vẫn mãi ở Cheo Reo
Nghe hoẳng kêu nhớ đồi sắn An Khê
Vùi than đỏ còn nghe mùi bo-xít (4)
Cha vẫn bám rừng trên Mang Yang, Phú Thiện
Mẹ gùi măng đổi muối tận Ia Grai
Bàn chân em da đã hóa thành chai
Đã bao lần qua Chư Prông, Chư Păh
Em tựa đóa hoa rừng khoe hương sắc
Mắt trong veo như dòng nước sông Ba
Anh lại lên đường thẳng hướng Krông Pa
Nào hay biết em về Chư Sê dự hội
Tháng Ba Tây Nguyên, tiếng gà gô mỗi tối
Nhắc chuyện mình ước hẹn ở Kông Chro
Qua K’Bang, qua Ia Pa lắm núi nhiều hồ
Cứ ngỡ gặp em khi ngắm nhìn sơn nữ
Hay em về Pleiku phố cũ
Hứng mưa nguồn để “ếm” cuộc tình xa (5)
Mai có về phố huyện Ayun Pa
Hãy để cho anh con lăng, con phá (3)
Và ché rượu kéo lên từ suối đá (6)
Bên bếp lửa rừng chúng mình say ...tất cả
Hôm nay bồi hồi trong dạ
Anh gọi thầm...
Thương nhớ...
Pleiku ơi...!
                     Về Miền Trung
---- 
1. Sự tích hai anh em thi săn bắn để chia đất. Người anh thua phải về ở đất của em.
2. Chư Ty - thuộc huyện Đắk Cơ
3. Cá lúi, cá lăng, cá phá, cá trạch... là những loại cá rất ngon ở Gia Lai
4. Boxitanterit - một loại quặng có nhiều ở Gia Lai.
5. Khi yêu nhau, các cô gái thường “ếm bùa yêu” để mong người yêu chung thủy.
6. Rượu bỏ vò, khằng kỷ, bỏ xuống dòng nước mát lạnh. Khi cần đem lên uống. Vị nồng cay của rượu, cảm giác mát lạnh của khí đá tạo ra cảm giác ngây ngất.
----  

ĐÔI LỜI CẢM NHẬN  

    Tôi đã đọc nhiều bài thơ của tác giả Về Miền Trung luôn đau đáu những nỗi buồn. Nhưng hôm nay tôi bắt gặp ở tác giả với một giọng thơ hoàn toàn khác: tha thiết và đắm say. Nỗi lòng thương nhớ PLEIKU không nguôi của tác giả bây giờ đã trở thành tiếng gọi âm vang cả Tây Nguyên. 
    Bài thơ NHỚ PLEIKU của tác giả Về Miền Trung như giai điệu của bản nhạc núi rừng Tây Nguyên hùng vĩ, như dòng thác ào ạt đổ về. Giọng thơ như dòng suối tuôn trào. Cuộc sống người Tây Nguyên “đốt rẫy làm nương” và “Dòng Sê San hòa máu cây cuộn đỏ” với những “tiếng cồng tiếng chiêng” tiếng “Con trĩ sao ngơ ngác gọi bầy” sao mà da diết … 
    Chắc hẳn tác giả thông thuộc cuộc sống đồng bào Tây Nguyên đồng cảm và tâm tư như đã ngấm đã thấm nên tứ thơ mới dồi dào ân tình đến vậy. 
    Người Tây Nguyên đi tìm nhau qua “ché rượu cần thơm”, qua mùi hương cá lúi, qua những câu chuyện kể, qua những vùng đất Tây Nguyên nghe hoẵng kêu, mùi boxit, qua bước chân cha bám rừng, “mẹ gùi măng đổi muối” ‘Bàn chân em đã hóa thành chai” 
    Người con gái Tây Nguyên có bàn chân hóa thành chai mà sao vẫn đẹp lạ lùng:
          “Em tựa đóa hoa rừng khoe hương sắc
          Mắt trong veo như dòng nước sông Ba” 
    Anh đi tìm em chính là tác giả đi tìm con người Tây Nguyên khắp nơi trên từng miền đất. Nào là Đăk Đoa, ĐắkPơ, Cheo Reo, An Khê, Mang Yang, Phú Thiện. Nào là Grai, Chư Prông, Chư Păh, sông Ba, Krông Pa, Chư Sê , Kông Chro, K bang, La Pa, Pleiku phố cũ. Nào là phố huyện Ayun Pa. 
          ”Tháng Ba Tây Nguyên, tiếng gà gô mỗi tối
          Nhắc chuyện mình ước hẹn ở Kông Chro
          Qua K’Bang, qua Ia Pa lắm núi nhiều hồ
          Cứ ngỡ gặp em khi ngắm nhìn sơn nữ
          Hay em về Pleiku phố cũ” 
    Ở nơi nào cũng có hình dáng em PLEIKU thân yêu ơi! Bước chân em đi khắp nơi cuốn theo bước chân anh đi tìm em từ đồi sắn An Khê đến vùi than đỏ, bóng em lại vụt về Cheo Reo hoặc núi rừng Mang Yang Phú Thiện, hoặc đổi muối ở Grai, hay đang trên dòng nước Sông Ba, hoặc lại về nơi dự hội ở Chư Sê hoặc những nơi lắm núi nhiều hồ ở K bang. Lúc nào cũng ngỡ gặp em. Mà em vẫn ở đâu, tìm em khắp nơi không hết, bởi Tây Nguyên rộng quá, con người Tây Nguyên nhiều điều không kể hết.
Đến mỗi nơi là mỗi bước chân ân tình. Là nỗi khát khao bên nhau, bên PLEIKU. 
          “Hãy để cho anh con lăng, con phá (3)
          Và ché rượu kéo lên từ suối đá (6)
          Bên bếp lửa rừng chúng mình say ...tất cả” 
    Trong bài thơ, tác giả thường nhắc đến con lăng con phá, con lúi, là những loại cá rất ngon đã ăn rồi nhớ mãi như cái tình người dân Tây Nguyên ân tình thủy chung. 
    Tác giả cũng nhắc đến ché rượu cần “kéo lên từ suối đá” uống vào là say ngất ngây như tình yêu của con người Tây Nguyên bên bếp lửa rừng ngọt ngào không muốn rời xa. 
    Đọc xong bài thơ mà ta như còn nghe đắm say một bản nhạc trong veo của núi rừng, một bản tình ca miên man hồn sông núi. Dư âm ấy có lẽ theo ta suốt một đời. 
    Cảm ơn tác giả Về Miền Trung đã đem đến nơi đây một không gian xanh tươi lạ lùng, một ân tình đằm thắm ngọt ngào và cũng hết sức lãng mạn nên thơ. Mà nổi bật nhất vẫn là cái tình lớn trao về PLEIKU Tây Nguyên. 
          “Hôm nay bồi hồi trong dạ
          Anh gọi thầm...
          Thương nhớ...
          Pleiku ơi...!” 
                             13/12/2014  
                             Hoàng Giao  

***  

3. Đọc "TRÁI TIM TÔI" của Tố Uyên 
 Hoàng Giao    

TRÁI TIM TÔI 
Tại sao ai cũng hỏi
Xin một góc tim tôi?
Tại sao không xin cả
Mà chỉ một góc thôi?
Trái tim tôi kỳ lạ
Chỉ chôn chặt đào sâu
Cho ai là cho cả!
Một góc? Không được đâu!
                                                 Tố Uyên   

CẢM NHẬN 
    Tôi đã từng đọc một số thơ của người Việt sống ở nước ngoài, cả ở Đức. Cầm tập Thơ Việt ở Đức trong tay, tôi thấy bên cạnh những bài viết về cuộc sống mưu sinh hàng ngày của những con người xa quê hương, xứ sở, còn có những bài thơ tình nhiều thể loại, phong cách, để lại cho người đọc nhiều vương vấn. Vốn yêu thơ trữ tình nên tôi quan tâm đến mảng này hơn. 
    Cũng vì lý do trên nên tôi để ý đến một bài thơ nho nhỏ trong cuốn sách. Đây là bài thơ vừa có chiều sâu, vừa làm tôi như thấy được tâm tư, suy nghĩ của mình trong đó. Với lối viết trào lộng, cuốn hút, tác giả đã mang đến cho người đọc một cái gì đó như muốn níu người ta lại... Nó hơi lạ lẫm và trong ý thơ dường như có một chất làm say lòng người. Tác giả của bài thơ mang một cái tên rất là nữ tính: Tố Uyên. Tò mò tìm trong tập tôi thấy tác giả này chỉ có hai bài. Kể cũng hơi tiếc vì không hiếu sao tôi cứ muốn đọc thêm một vài bài nữa của chị. 
    Bài thơ thật là đơn giản, thoạt đọc tưởng không có gì nhưng hóa ra cũng thật vô cùng:
          “Tại sao ai cũng hỏi
          Xin một góc tim tôi?
          Tại sao không xin cả
          Mà chỉ một góc thôi?” 
    Được viết bằng thể thơ năm chữ, bốn câu đầu lặp đi, lặp lại câu hỏi tu từ “Tại sao?”. Với nhịp điệu dồn dập rồi lại ngập ngừng, nan giải, tác giả trăn trở về chữ “một góc” trong trái tim có ý nghĩa gì? Bốn câu thơ vừa tha thiết, chân thành vừa như trào lộng muốn bung ra khỏi cái góc bé nhỏ đó để thoát ra khoảng không vô tận, để tràn ngập trái tim…
    “Xin” là xin được “yêu” được sống vì yêu. 
    Tác giả tự hỏi “xin một góc“, một phần, một chỗ trong tim là thế nào? Xin chưa hết lòng? Xin như vậy thì thà đừng xin… 
    Theo suy nghĩ của riêng tôi thì khi người ta nói “xin một góc tim” của ta có thể là một lời ướm hỏi: muốn làm quen, muốn tìm hiểu, cũng có thể là một lời tỏ tình kín đáo, giản gị, thật dễ thương mà không ồn ào, không khách sáo, không phô trương tình cảm. Đó là một dấu hiệu tốt của tấm chân tình? Trong tình cảm cái gì đến chậm thì hay bền lâu. 
    Nếu người ta chưa gì đã vồn vã bảo “cho tôi xin cả trái tim của bạn đi” thì nên coi chừng đó là một lời sáo rỗng, không đáng tin. 
    Muốn trao một trái tim trọn vẹn cho ai đó phải có những cung bậc tình cảm có thể bắt đầu chỉ từ một góc thôi. Qua thời gian sẽ tăng lên, chiếm lĩnh dần thành nhiều góc và cuối cùng là trọn vẹn cả một trái tim! 
    Trong tình cảm không nên dung nạp sự hào nhoáng, tham lam, gấp gáp. Cái gì muốn đủ, đầy ngay sẽ mau chóng lụi tàn. 
    Chữ “xin cả trái tim” là điều không thể với một tấm chân tình mới nhen nhúm. Mong ước của cả hai cần nuôi dưỡng nó lớn lên thêm. Khi tình cảm đã chín, đã đầy người ta tự cảm nhận được, không cần phải nói ra.
          “Trái tim tôi kỳ lạ
          Chỉ chôn chặt đào sâu
          Cho ai là cho cả!
          Một góc? Không được đâu!”
    Bốn câu sau là tâm tư tình cảm chìm sâu trong đáy lòng tác giả. Một trái tim khao khát yêu thương đến cháy bỏng, luôn chôn chặt trong sâu thẳm cõi lòng, không muốn cho ai biết. Nhưng khi đã gặp được một tâm hồn đồng điệu thì sẵn lòng trao tặng cả trái tim có thể hòa chung nhịp đập cho người. Tình yêu của tác giả là một thứ tình mãnh liệt, không chấp nhận được sự hời hợt, mờ nhạt, không rõ ràng. 
    Bây giờ thì tôi mới vỡ lẽ, tác giả quan niệm “một góc” là cái phần hời hợt đó nên không thể trao cho ai một góc tim được. 
    Khổ thơ bốn câu sau này đã vượt lên thành triết lý sâu xa. Tính trào lộng cũng đi vào chiều sâu tới mức xao động cả tâm tình, có sức lay động bứt phá đến bất ngờ. 
    Hai khổ thơ với hai giọng thơ nhịp điệu hoàn toàn khác nhau, như là hai nốt nhạc trầm và bổng vậy. Đó là hai cung bậc tình cảm của con người. 
    Nếu như khổ thơ đầu là những câu hỏi dí dỏm một cách dễ thương thì khổ thơ sau là cái gì lắng đọng vào chiều sâu một cách mãnh liệt. 
    Không khí bài thơ như bầu trời gió lộng với một nhịp điệu dạt dào say đắm.
    Cảm ơn tác giả đã cho bạn đọc một bài thơ hay và xúc động đến say lòng, nhất là ở bốn câu thơ cuối.  
17/11/2014 
Hoàng Giao 
Hoàng Thị Giao    
© Tác giả giữ bản quyền.  
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Sài Gòn ngày 02.01.2015  
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet.Net Khi Trích Đăng Lại.  
_________________________________________________  
 
Chia sẻ bài viết
Bài liên quan

Comments[ 0 ]


Đăng nhận xét