HomeGiá trị và sự lựa chọn giá trị - Bài viết Mai An Nguyễn Anh Tuấn (HN)
Thứ Sáu, 6 tháng 3, 2020
Ngày
8-3 năm nay, tôi xin gửi đến các bác, các chị và các em quen biết một bài viết
từ ngày Quốc tế Phụ nữ năm trước - liên quan đến hai người phụ nữ VN tiếng tăm
và đặc biệt liên quan đến Giá trị của Đất nước chúng ta trong thang bậc Giá trị
Toàn cầu…
Thông tin cá nhân: (VanDanViet)
Tác giả: Đạo diễn điện ảnh Nguyễn Anh Tuấn
Bút danh khác Nguyễn Yên Thế
Địa chỉ: Phố Thái Hà, Hà Nội
ĐT: 0912174947
***
Một
ý tưởng khá to tát và trừu tượng như thế lại chợt đến với tôi hai trước tấm ảnh
không hiểu vì sao lại tình cờ được xếp đặt cạnh nhau bất chợt gặp trên mạng xã
hội: Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh trìu mến cúi xuống bên hai đứa con nhỏ trên
máy bay, và tấm ảnh cô ca sĩ nổi tiếng ML vênh mặt lên như đang chuẩn bị chửi
nhau với ai đó…
Một
người đang buộc phải rời bỏ Đất nước, tha hương, với nỗi buồn sâu thẳm cố che dấu
các con sau hai năm mới gặp lại. Một người vẻ hằn học đanh nọc đang lo kiện cáo
những người đã “ném đá” mình và chồng bởi những phát ngôn đầy kênh kiệu, thậm
chí lố bịch. Hai người đều đã trở thành “người của công chúng”- người thì cố
tình tạo ra thế bằng các chiêu trò lăng xê đã quen thuộc hay mới toanh trong giới
showbiz, người thì vô tình bị như thế trong một hoàn cảnh não lòng…
Hai
người phụ nữ của một Đất nước mà cách đây vài chục năm, một nữ văn sĩ Ba Lan đã
ước ao: khi tỉnh dậy, bà sẽ trở thành người của Đất nước ấy- Đất nước Việt Nam!
Nhưng
hai người phụ nữ của một dân tộc, một đất nước thống nhất và đáng tự hào như vậy
giờ đã trở nên hai thế giới riêng biệt, khó có thể tìm thấy một sự đồng điệu đồng
cảm nào nữa giữa họ! Bi kịch mới của Dân tộc này là sự ly tâm, sự phân cách
trong sự lựa chọn Giá trị của tất cả các giới, các tầng lớp người…
Cái
gì đã làm cho họ cách biệt nhau đến thế? Câu trả lời quá đơn giản, và cũng thực
đau lòng: đó là do sự lựa chọn Giá trị của họ trong cõi đời này, giữa hàng đống
giá trị đã đảo lộn, thay màu như tắc kè, khi các giá trị lâu nay trở thành vật
mua bán đổi chác…
Sự
lựa chọn Giá trị sống không giống như mua một món đồ nữ trang, chọn một buổi
hòa nhạc hay xem phim, mà là sự lựa chọn đau đớn, vật vã, liên quan đến sinh mệnh
chính trị, đến cả tính mạng…
Cái
Giá trị xã hội, gắn liền với giá trị cá nhân và tạo nên giá trị sự sống mà Mẹ Nấm
theo đuổi, khiến chị bị khoác 10 năm tù bởi công lý XHCN, đâu có phải ở trên trời
rơi xuống! Chị phản đối kẻ gây ra ô nhiễm môi trường thảm khốc mang tên hung thần
Formosa, bởi từ thời đeo khăn quàng đỏ, chị cùng bao thế hệ thanh thiếu niên đã
được giáo dục lòng yêu Tổ quốc, yêu Đồng bào, cũng có nghĩa là căm ghét đến
xương tủy những gì làm hại đến Tổ quốc và Đồng bào. Nhưng trớ trêu thay, các thế
hệ trước chị theo gương Paven Corsaghin, Matơrôsốp, Zoya, Lưu Hồ Lan, Lôi
Phong, sẵn sàng ném cả tuổi xuân cho lý tưởng cách mạng, thì đã trở thành những
anh hùng, được tôn vinh, như Dương Thị Xuân Quý, Đặng Thùy Trâm, thì đến thế hệ
chị, cũng những hành động như vậy, cũng hăng say nhiệt huyết không kém, thì bị
coi là phản động, phạm tội chống lại chế độ!
Ai
đã có tội trong chuyện đánh tráo khái niệm, đánh cắp nội dung của những Giá trị
đã được khẳng định & kiểm nghiệm trong một thời kỳ lịch sử khá dài như vậy,
sẽ tới lúc xã hội cần sòng phẳng. Nhưng lúc này, ở đây, tôi chỉ muốn nói đến
cái Giá trị đã trở thành lẽ sống, nhân cách, phẩm giá của những người như Mẹ Nấm.
Chị thuộc vào thế hệ có nhiều người trẻ tuổi bắt đầu thấy nhục nhã ê chề bởi vị
thế của con người VN đã tuột dốc kinh hoàng trên thang Giá trị Quốc tế ở tất cả
các mặt!
Nhưng,
những trăn trở, cật vấn, và những hành động dù hết sức lịch sự, đúng mực, hài
hòa của những con người ưu tú trong thế hệ này bảo vệ Giá trị chân chính đã bị
đe nẹt, bị dọa dẫm, thậm chí bị khủng bố bằng các thủ đọan hèn hạ.
Lẽ
dĩ nhiên, trong thế hệ ấy, cũng có không ít người lựa chọn Giá trị khác, không
phải táng tận lương tâm mà được thoải mái yên ổn (dù là rất tạm bợ) - yên ổn
làm ăn, sáng tác, ca hát, đi du lịch, lập gia đình… Chẳng có gì xấu trong các
Giá trị khác đó; chỉ có điều, nếu cuộc sống toàn là những người chỉ biết lo
toan cho tổ ấm và hạnh phúc của bản thân mình, thì sớm hay muộn sẽ tới lúc họ
quay trở lại cắn xé nhau vì một chút quyền lợi hơn thiệt! Và trong cuộc cạnh
tranh để sinh tồn và để vượt đẳng cấp xã hội của giới/ loại/ hạng người đó, tất
yếu những mưu mô ma quái sẽ buộc phải xuất hiện, chúng sẽ gặm nhấm hủy hoại dần
cái phần lương tri còn sót lại - như miếng Da Lừa của văn hào H. Balzac từng cảnh
báo! Sự lựa chọn của họ sẽ quy hẹp lại vào xác suất chắc ăn nhất, sẽ tập trung
vào cái gì dễ dàng nhất, không phải hy sinh thứ gì của bản thân; với cái mác tự
xưng là giới thượng lưu quý tộc mới (chắc chắn có dây máu ăn phần với bọn quan
tham), lại sẵn tiền, họ mua cái gì chẳng được! Có điều, họ không biết rằng, mua
được cái lô ghế dành cho tầng lớp quý tộc trong Nhà hát loại đẳng cấp cao nhất
chỉ cần có tiền, hoặc có thêm lời giới thiệu thân quen, chứ nếu để trở thành giới
trí thức của tầng lớp thượng lưu xã hội đúng nghĩa, thì họ sẽ không còn có thời
gian tâm trí nào nữa để “xôi kinh nấu sử”, và nghiền ngẫm về những Giá trị đích
thực ở đời.
Trong sự mơ hồ nhốn nháo của các Giá trị hiện thời cùng sự tranh cướp nhau chọn các giá trị dễ dãi và có lợi trước mắt của thiên hạ, khi có không ít người nhân thể muốn được nổi tiếng bằng những tuyên ngôn khám phá kiểu: “cần có những Giá trị mới, cần có tầng lớp thượng lưu quý tộc mới,” v.v, tôi chợt nhớ tới lời chua chát của nhà văn Milan Kundera: “Sự ngu đần hiện đại không có nghĩa là ngu dốt mà là tính chất không-có-tư-tưởng của những ý tưởng nhặt được”. Vâng, “những ý tưởng nhặt được” sẽ không bao giờ có cơ trở thành những Giá trị đích thực và có ích!
Trong sự mơ hồ nhốn nháo của các Giá trị hiện thời cùng sự tranh cướp nhau chọn các giá trị dễ dãi và có lợi trước mắt của thiên hạ, khi có không ít người nhân thể muốn được nổi tiếng bằng những tuyên ngôn khám phá kiểu: “cần có những Giá trị mới, cần có tầng lớp thượng lưu quý tộc mới,” v.v, tôi chợt nhớ tới lời chua chát của nhà văn Milan Kundera: “Sự ngu đần hiện đại không có nghĩa là ngu dốt mà là tính chất không-có-tư-tưởng của những ý tưởng nhặt được”. Vâng, “những ý tưởng nhặt được” sẽ không bao giờ có cơ trở thành những Giá trị đích thực và có ích!
Mai An Nguyễn Anh Tuấn (HN)
© Tác giả giữ bản quyền.
Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Hà Nội ngày 06/3/2020
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét