HomeNhững câu thơ từ rung động chân thành – Bài viết Nhà văn Bão Vũ
Thứ Sáu, 16 tháng 5, 2014
Ngày
29/12/2013
Nhà thơ
Nguyễn Thanh Tuyên, hội viên Hội Nhà văn Hải Phòng còn là một bác sĩ nội khoa.
Dường như anh ngại được gọi là nhà thơ nên thường chỉ dùng học vị của mình dưới
các bài thơ - “Bs Nguyễn Thanh Tuyên”, thậm chí có lúc, như chiếu lệ, anh còn
để cho in cả bức ảnh chân dung của mình mặc áo blu trắng, cổ đeo ống nghe. Cái
học vị bác sĩ ấy bây giờ không quá hiếm hoi như thời xưa nên rõ ràng là anh
không có ý trưng diện gì, mà chỉ là cách để người ta thể tất cho sự “mạo phạm”
của mình khi lấn lướt sang địa hạt thi ca cao siêu.
Tác
giả Nguyễn Thanh Tuyên
Tên
thật Nguyễn Thanh Tuyên
Sinh
năm 1948 tại Phương Định - Trực Ninh - Nam Định
Còn
có bút danh khác là: Thanh Phương - Thanh Tú
Nghề
nghiệp: Bác sỹ
Hiện
thường trú tại: Thành phố Hải Phòng
Hội
viên Hội Nhà văn Hải Phòng
Điện
thoại: 0989094933
Email: bsnguyenthanhtuyen@gmail.com
_____
NHỮNG CÂU THƠ TỪ RUNG
ĐỘNG CHÂN THÀNH
Nhà văn Bão Vũ
Nhà
thơ Nguyễn Thanh Tuyên, hội viên Hội Nhà văn Hải Phòng còn là một bác sĩ nội
khoa. Dường như anh ngại được gọi là nhà thơ nên thường chỉ dùng học vị của
mình dưới các bài thơ - “Bs Nguyễn Thanh Tuyên”, thậm chí có lúc, như chiếu lệ,
anh còn để cho in cả bức ảnh chân dung của mình mặc áo blu trắng, cổ đeo ống
nghe. Cái học vị bác sĩ ấy bây giờ không quá hiếm hoi như thời xưa nên rõ ràng
là anh không có ý trưng diện gì, mà chỉ là cách để người ta thể tất cho sự “mạo
phạm” của mình khi lấn lướt sang địa hạt thi ca cao siêu.
Nhưng
trên tất cả, nhiều bài thơ của Nguyễn Thanh Tuyên xác định anh là người từng
tham gia cuộc chiến tranh chống Mỹ khốc liệt. Điều này in đậm trong những vần
thơ da diết của anh như những vết thương chưa yên lành trên bao vùng đất bom
đạn hằn dấu. Và chính điều đó khiến anh có những cảm xúc chân thực trong
thơ.
Bây
giờ, người đọc thơ dù dễ tính cũng rất khó khăn để có thể tìm ra được một bài,
thậm chí chỉ một câu đáng giá giữa bạt ngàn thơ. Vì rằng, dù chỉ một câu thơ
thực sự là thơ cũng chẳng thể dễ dàng xuất hiện trong xô bồ hỗn độn, giả dối và
trống rỗng. Không ít nhà thơ chuyên nghiệp đã phải tìm đến những kỹ xảo tân kỳ,
hoặc phải cầu cứu đến kỹ thuật để thay thế cho cảm xúc chai mòn. Người thì loay
hoay giữa các khuynh hướng, trào lưu thơ đến độ hoang mang vô hướng… đã khiến
cho Thơ biến hình, không còn xác định được dung mạo nữa. Đó là một hiện thực
không mong muốn – một tình trạng bi đát mà người ta buộc phải thừa nhận. Và do
vậy những nhà thơ còn coi thơ như “Thi đạo” đã không muốn xưng mình là thi sĩ,
vì cảm thấy như có lỗi.
Chỉ
những rung động chân thành từ cõi sâu xa trong tâm hồn khiến người làm thơ có
thể viết ra những câu thơ đẹp. Tác giả của hai tập thơ: “Tiếng vọng” và “Nhịp
thầm” không hề lạm dụng kỹ thuật, thậm chí anh tỏ ra như mình không cần
đến kỹ thuật. Nhưng anh biết chưng cất, nung luyện những “Thi khoáng” một cách
tự nhiên không khiên cưỡng, để câu thơ óng ánh xuất hiện như kết quả tất yếu
của cuộc luyện kim thành công. Trong một bài thơ kể về việc đi tìm hài cốt đồng
đội, Nguyễn Thanh Tuyên đã bộc phát một ý thơ mới mẻ, viết nên những câu thơ
nghẹn ngào:
Ta đào bới nét chữ mình thời trẻ
Trong vỏ kháng sinh chôn theo bạn
cuối đồi
Làn hương mỏng bồi hồi gọi hộ
Sao chữ mình mà bạn mãi không “Ơi!”
(Tìm
lại chữ mình)
Nguyễn
Thanh Tuyên hồi tưởng lại tuổi thanh xuân sôi nổi của mình khi trở lại chiến
trường nơi đã từng cùng sống chết với bao bạn đồng ngũ:
Cỏ khâu vá kín đường mòn
Tiếng chân rậm rịch bạn còn quanh
đây
Ngực sâu ủ lửa than gầy
Bạc đầu ngược dốc tìm ngày thanh
xuân
(Lối xưa)
Câu
cuối của khổ thơ trên, tài tình như lối chơi chữ trong cổ thi “Bạc đầu đi tìm
tuổi xanh”, mà sâu xa, gợi đến câu thơ của Nguyễn Du: “Vãng sự bi thanh trủng/
Tân thu đáo bạch đầu”. Chuyện đã qua đau lòng như nấm mồ xanh/ Mới sang thu mà
đầu đã bạc (Thu chí). Một thành công rất tự nhiên từ cảm xúc chân thật.
Với
người bạn lính đang nằm dưới cỏ, tác giả độc thoại thân thiết mà nghẹn buồn như
tiếng khóc:
Sao không thể chuyện trò qua“di động”
Hay tâm tình qua những email...
Cách đồng đội ước chừng ba tấc
đất
Mà xa xăm thăm thẳm vạn độ
dài...
(Viếng bạn)
Cũng
như những người đã trải qua lửa đạn chiến trường, Nguyễn Thanh Tuyên thấu hiểu
sự tồn tại của đất đai chính là máu đỏ trào ra từ những trái tim liệt sĩ. Nhưng
buồn thay giờ đây đã ngã giá thành những thỏi kim loại ánh vàng lạnh ngắt, vô
cảm, vô tình … đồng nghĩa với sự vô lương:
Từng tấc đất băm vằm muôn mảnh
đạn
Trộn đất nâu thấm đẫm máu đào
Họng súng giặc thét gào không mặc
cả
Thấm thía giờ đất sốt đến nôn
nao…
Và
đất hát khúc bi ca về những kiếp người nhỏ mọn sống hối hả bon chen cho đến lúc
sẽ phải xuôi tay bỏ lại tất cả bao thứ phù phiếm trên đời:
Bia đời… chạy chức mua danh
Tầng sâu cũng cỡ tiểu sành ấy
thôi
Phù du chi thế cõi người?
Có nghe đất hát những lời cỏ sương
…
(Lời cỏ lời sương)
Dành
tình cảm cho những người trở về , anh thương binh trong thơ Nguyễn Thanh Tuyên
vẫn tần tảo kiếm sống và chẳng hề nguôi nỗi nhớ
tới đồng đội trên dải Trường Sơn:
Ngẩn ngơ sóng gợn mây vần
Nao nao vân gỗ, bần thần dáng
cây
Đoạn này, lựa chạm chim bay
Cành vương tỉa lá rễ gày suối
tuôn
Khúc cong chọn tạc sườn non
Hươu ngơ ngác thuở lối mòn từng
qua
.......
Xa rồi rách áo đói cơm
Khói tan xót bạn Trường Sơn không
về
.......
Ngày ngày vân gỗ thơm hương
Hoà vào làn gió mười phương thổi về…
(Vân gỗ)
Chủ
đề Thơ tình của Nguyễn Thanh Tuyên phổ rộng, lãng đãng buồn, nhưng cũng rất
riêng:
Mai em về phía sum vầy
Hương vườn quả mọng đơm dày tíếng
chim
Đêm trường ở phía lặng im
Lô xô con chữ mải tìm đến
nhau...
(Gạo
lứt)
Như
đã nói, Nguyễn Thanh Tuyên không chủ tâm cầu viện đến kỹ thuật khi làm thơ, mặc
dù vậy anh luôn có ý thức vượt khỏi sự cũ kỹ trong việc thể hiện ý tứ và sử
dụng ngôn từ:
Líu ríu xanh
Cỏ mật lịm chân người
....
Môi phượng nở
Đương dậy thì từng góc nhỏ phố
quen…
(Chớm dậy thì)
Thơ
Nguyễn Thanh Tuyên giàu hình ảnh tuy không phải là những khám phá mới mẻ nhưng
khá gợi cảm, có sức lay động:
Như ảo ảnh
Hiện khung trời thơ bé
Ao cũ
Chiều xưa
Bói cá chợt bay về.
(Ao cũ)
Hay
ở khổ kết bài “Trở lại bến xưa“ ta cũng gặp:
Buông neo
Bờ sạt
Văng vẳng “Đò ơi?”
Khoảng không không thưa
Chen chúc nhớ đầy
(Trở lại bến xưa)
Nguyễn
Thanh Tuyên lặng lẽ và cần mẫn trong thơ. Có những câu thơ hay chợt đến trên
đường, anh ghi lại trong điện thoại di động để sau này thành bài thơ. Nhưng có
khi những câu thơ ấy loé sáng rồi tắt lịm đâu đó trong những công việc bề bộn
hàng ngày của một bác sĩ. Tôi từng đọc một bài thơ khá hay của Nguyễn Thanh
Tuyên viết về một người thương binh hỏng mắt làm nghề bán sáo trúc trong đêm.
Dọc con phố tĩnh mịch, anh thương binh đơn độc cùng tiếng sáo réo rắt. Tiếng
sáo thân phận, tiếng sáo “thay cơm”… Bài
thơ ấy không nằm ở tập thơ đã xuất bản của anh, vì nó đã bị thất lạc đâu đó .
Bài thơ tự do dài khó nhớ , mà anh cũng không muốn viết lại. Bởi chẳng ai muốn
khai quật cảm hứng cũ ra chế tác lại thành một bài thơ mà gầy cảm xúc. Đó là sự
chân thành với thơ, như với tình yêu thực sự.
Nguyễn Thanh Tuyên làm thơ không nhiều và
không phải bài thơ nào, thể nghiệm nào của anh cũng có kết quả như mong muốn;
nhưng anh biết trân trọng thi ca. Người ta không hề thấy anh mê mải chăm chút
cho danh tiếng hay quảng bá ồn ào cho
thơ mình, như ai đó.
Nguyễn Thanh Tuyên rung động với thi ca một
cách chân thực và đã có những câu thơ lắng đọng trong tâm hồn người đọc, những
câu thơ mà theo tôi, anh sẽ không phải phân vân ký tên bên dưới với tư cách là
một Nhà Thơ.
Nhà văn Bão Vũ
Nguyễn Thanh Tuyên gửi đăng.
©
Tác giả giữ bản quyền.
. Cập
nhật lại ngày 16.5.2014
.
Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Hải Phòng ngày 29/12/2013
Xin
Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi
Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét